- ROTULUS
- ROTULUSAPUD INFIMAE Latinitatis Auctores, est scapus chartarum, h. e. chartae in volumen corrotundatae: ex voce Rutulus. Rutulus autem erat baculus rotundus, quô cumulus mensurae derui et exaequari consuevit. Glossae, rutulum exponunt ἀποψήκτιον. Corrippus.Et coit in rutulum.Regulam etiam appellârunt, unde verbum ἀποριγλοῦν, apud Hesychium, mensuram exaequare. A similitudine rutuli itaque, scapum chartarum etiam rutulum vocârunt, chartam videl. in rutulum convolutam; quae ob eandem rationem scapus quoque, item regula dicta est. Graeci recentiores εἰλητάριον, Latini volumen, Galli un rouleau vocant; a qua voce iidem roolle dicunt, unde et Contrarotulator, Α᾿ντιγραφεὺς etc. Salmas. ad Vopisc. in Firmo, c. 3. Cuiusmodi chartarum volumina, cum, inter insignia Magistratuum, in utriusque Imperii Natit. conspiciantur, inde colligit Car. du Fresne, eâ tempestate obtinuisse, h. e. circa tempora Theodosii Iunioris, in quae Acta Iudiciaria referebant, licet etiam condicibus, qui hic effinguntur, unterentur. Sic cum rotulis vel libris Prophetas et Apostolos depingi solere, ait Durandus, Ration. l. 1. c. 3. num. 11. Vide quoque in voce Rotula. In Ecclesia Romana hodieque Rotulus dicitur, scheda, seu index, in formam voluminis complicatus, in quo Magister Ceremoniarum, omnes ceremonias in aliqua functione observandas, annotare solet. Item scheda, quam Collegii Cardinalium Computista, ad singulos Cardinales mittere solet, in quo notates figillatim portiones, in distribution ibus ad quemque eorum pertinentes. Vide Macros Fratres, in Hierolex. etc. Sed et Rotulum pro libro dixit Baldricus Burgul. Abbas, Histor. Franc. Tom. IV.In Totulo multi cum sollicitudine quadamDicendi seriem sempar metantur ab Adam.Etiam pro Epistola. Idem,Venit ad extremum Rotulus de Principe magno.Quae notiones impropriae sunt et tralatitae. Vide praefatum Car. du Fresue in Glossar. it supra Rotula.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.